Fundacja czy Stowarzyszenie? Wybór formy prawnej dla Twojej organizacji
Zakładając organizację często zastanawiamy się, jaką formę prawną wybrać. W zależności od wizji i misji, którą chcemy realizować, musimy określić, czy będzie to fundacja czy stowarzyszenie. Obie formy mają swoje specyficzne cechy, zalety i wady, które warto rozważyć przed podjęciem ostatecznej decyzji.
Fundacja – Czym jest i jak ją założyć?
Czym jest Fundacja?
Fundacja to niezarobkowa forma organizacji, której celem jest gromadzenie majątku i przeznaczanie go na cele statutowe. Ich działania powinny wywierać wpływ na dobro publiczne, wspierać i organizować inicjatywy charytatywne. Ten rodzaj NGO opisuje ustawa o fundacjach.
Jak założyć Fundację?
- Założyciel: Do powstania fundacji potrzebny jest co najmniej jeden założyciel, czyli fundator.
- Majątek: Fundator odpowiedzialny jest za przekazanie na rzecz fundacji majątku oraz dopełnienie formalności przed notariuszem. To mogą być pieniądze lub rzeczy. Fundacja powinna posiadać swój majątek już w momencie rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym.
- Zarząd: W fundacji najwyższym organem władzy jest zarząd, który kieruje jej działaniami. Na czele tego organu stoi Prezes. Zarząd reprezentuje fundację na zewnątrz i podejmuje decyzje dotyczące jej funkcjonowania.
- Rejestracja: Podstawowymi dokumentami rejestrowymi są m.in. uchwała fundatora o przyjęciu statutu, wyborze organów, oświadczenie o wyborze ministra, KRS W-20 i KRS-WK. Koszt rejestracji Fundacji to 250zł opłaty sądowej.
Stowarzyszenie – Czym jest i jak je założyć?
Czym jest Stowarzyszenie rejestrowe?
Stowarzyszenie to organizacja skupiająca osoby, które chcą rozwijać swoje zainteresowania lub osiągnąć wyznaczone cele społeczne, kulturalne czy naukowe. Stowarzyszenie posiada osobowość prawną i może prowadzić działalność gospodarczą zgodną ze swoimi celami statutowymi.
Jak założyć Stowarzyszenie rejestrowe?
- Członkowie: Do powstania stowarzyszenia rejestrowego (posiadającego wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym) potrzebne jest minimum 7 osób. (Stowarzyszenie zwykłe można założyć już przy trzech członkach)
- Formalności: Do założenia stowarzyszenia nie jest potrzebny akt notarialny. Wystarczy przyjęcie statutu, uchwał i oświadczeń przez walne zebranie członków założycieli.
- Organy: W stowarzyszeniu rejestrowym najwyższym organem jest walne zebranie członków. Komisja rewizyjna stoi na straży przestrzegania i zasad oraz kontroluje prace Zarządu, który reprezentuje organizację na zewnątrz i podejmuje decyzje dotyczące jej funkcjonowania.
- Majątek: Stowarzyszenie nie wymaga posiadania kapitału założycielskiego.
Podobieństwa i Różnice
Podobieństwa:
- Mogą uzyskać status organizacji pożytku publicznego.
- Osiągają wyznaczone sobie cele społecznie lub gospodarczo użyteczne.
- Mogą realizować cele zawarte w ustawie o działalności pożytku publicznego.
- Mogą uzyskiwać granty i dofinansowania.
- Mają obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych i podlegają kontroli wewnętrznej.
Różnice:
- Cel:
- Stowarzyszenie: każdy zgodny z prawem, niezarobkowy.
- Fundacja: zgodny z prawem, społecznie lub gospodarczo użyteczny, niezarobkowy.
- Majątek:
- Stowarzyszenie: przy tworzeniu nie jest potrzebny.
- Fundacja: jest podstawą działania, tzw. fundusz założycielski.
- Władze:
- Stowarzyszenie: walne zgromadzenie, komisja rewizyjna, zarząd.
- Fundacja: zarząd i nieobowiązkowo organ kontroli wewnętrznej (rada Fundacji).
Podsumowanie
Decyzja o wyborze między fundacją a stowarzyszeniem powinna być uzależniona od celów, które chcemy osiągnąć, oraz od zasobów, jakimi dysponujemy. Każda z tych form ma swoje specyficzne wymagania i możliwości, które mogą lepiej lub gorzej odpowiadać naszej wizji organizacji.
Chcesz dowiedzieć się więcej na temat NGO? Skorzystaj z Centrum Sektor3.